Alternatifleri değerlendirmek

Ne zaman tercih edilmeli? Asfaltik ürünlerin kullanımı İSG ve kirlilik nedeniyle kesinlikle tavsiye edilmemektedir.

Asfaltik ürünler ham petrolün rafine edilmesi sonrası ortaya çıkan bir yan üründür ve bitümenler veya rafineri artığı olarak da bilinirler. Dezavantajlarına rağmen hala bazı kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir. Bunun sebebi ise performans artırıcı katkılardan yoksun basit ürünler olmasına rağmen çok yüksek vizkoziteleri nedeniyle ii bir aşınma dayanımı sunarlar. Yüksek vizkozite diz yüzeyleri arasında aşınma, kazıma ve pitting oluşumunu engelleyen yeterli bir film tabakası oluşturmaya yardım eder. Fakat, asfaltik ürünler dünyanın pek çok yerinde kullanılmamasına sebep olan bazı dezavantajları bulunmaktadır. Kanserojen olablirler bu nedenle pek çok ülkede yasaklanmışlardır. ok yüksek vizkoziteleri nedeniyle solvent ile karıştırılarak geçiçi olarak vizkozite düşümü sağlanarak spreylenmeleri gerekmektedir. Sonuç olarak uygulama anında düşük, sonrasında ise nadiren tam vizkozitelerine erişebilirler. Bunun sebebi sprey aralıklarının solventin buharlaşması için gerekli süreyi tanımamasıdır. Sonuç olarak solventli ürün düşük vizkozite ile uygulanır ve çoğunlukla dişli koruması için gerekli tam vizkozitesine ulaşamaz. Öte yandan, performans artırıcı katkıların azlığı bu düşük vizkoziteli süre boyunca etkili dişli korumasının sağlanmasına engel olur. Bir diğer dezavantaj ise solvent ekipman durduğunda buharlaşır ev nozullarda tıkanıklığa dolayısıyla ekipman tekrar çalıştığında yetersiz yağlama yapılmasına sebep olur. Ayrıca kapaklar ve diş diplerinde temizlenmesi çok zor kalıntılar bırakmaktadır. Bu dezavantajlar nedeniyle açık dişli yağlamasın konusunda uzman yağ üreticileri ve OEM'ler asfaltik ürünlerin kullanımını tavsiye etmemektedir.

Ne zaman tercih edilmeli? Karlılık yerine düşük fiyat arayan kullanıcılar için.

Katı içerikli siyah gresler asfaltik ürünlerin dezavantajlarını ortadan kaldırmak için geliştirilmiştir. Baz yağ vizkoziteleri çok daha düşüktür bu nedenle dişliler metal temasının yüksek, aşınma kazıma ve pitting korumasının en düşük olduğu sınır sürtünme koşullarında çalışmaktadır (Resim 2). Bu düşük vizkoziteyi karşılamak için grafit veya molibden disülfit gibi katı yağlayıcılar eklenerek koruyucu özellikler artırılır, bu katkılar ise grese siyah rengini verir. Bu ürünler tatmin edici bir yağlama (düşük vibrasyon, düşük sıcaklık, diş yüzeyi boyunca sıcaklık farkı) sunsa da dişli ömürleri yüksek vizkoziteli yağlayıcılarla yağlanan dişlilere göre birkaç yıl daha kısa kalmaktadır.

Düşük vizkoziteleri nedeniyle bu greslerin tüketimi daha gelişmiş ve yüksek vizkoziteli ürünlere kıyasla belirgin oranda daha fazladır. Birim fiyatı daha uygun olmasına rağmen tüketim de hsba katıldığında toplam maliyet ve bertaraf maliyeti daha yüksek çıkmaktadır. Bu da kullanıcıların tercih yaparken ve bakım bütçelerini hesaplarken gözden kaçırılan bir konu olarak karışımıza çıkmaktadır. Tıpkı asfaltikler gibi bu gresler de siyahtır ve duruş sırasında dişliyi temizlemeden, dişli çalışırken dişli yüzeyini tam olarak incelemeyi imkansız kılmaktadır. Sonuç olarak dişlinin durum değerlendirmesi, olası hasarların öngörülmesi zordur bu da ekipman güvenilirliğini ve çalışma süresini tehlikeye sokmaktadır.

Ne zaman tercih edilmeli? En iyi fiyat kalite ilişkisini arayan kullanıcılar için.

Klüber Lubrication'ın ilk kez Klüberfluid C-F Ultra serisini üretmesiyl şeffaf ürünler piyasaya 1990'larda giriş yaptı. Bu geliştirmenin ana sebebi çimento endüstrisindeki ekipman güvenilirliği, toplam sahip olma maliyeti ve karlılığı artırma ihtiyacından kaynaklandı. Bu ürünler daha yüksek vizkoziteleri sayesinde siyah ürünlere göre daha yüksek yük taşıma kapasitesine sahiptirler. Hem yavaş dönen fırınlar hem de hızlı dönen değirmenlerde daha kalın yağlama filmi sayesinde dişli yüzeylerini daha iyi ayırırlar. Sonuç olarak düşük vizkoziteleri nedeniyle sınır sürtünmenin daha yaygın olduğu siyah ürünlerin aksine metal temasının daha az olduğu karışık sürtünme şartlarında çalışmayı sağlar.

Karışık sürtünme koşulları şeffaf ürünlerde daha yaygındır ve daha düşük aşınmayı sağlar (Resim 2). Düşük aşınma ise fener ve pinyon dişlinin daha uzun süre ağırlığını ve şeklini koruyarak daha uzun ömür, daha iyi yük taşıma kapasitesi ve dişli hasarına sebep olan vibrasyon, dar yük dağılımına karşı koruma sağlar.  Daha iyi korumanın yanında şeffaf ürünler çalışma sırasında daa iyi dişli kontrolu sağlarlar. Bu sayede olası hasarların daha erken, duruşu beklemeksizin tespiti ve aksiyon almak için imkan sağlarlar.

Ne zaman tercih edilmeli? En yüksek vizkozite ile daha iyi aşınma, kazıma ve pitting koruması arayan kullanıcılar için.

Bu teknoloji 2020 yılında Klüber Lubrication tarafından en iyi dişli korumasını sağlamak üzere piyasa sürülmüştür. Poliglikol yağlar özelikle kayma sürtünmesinin çok yüksek olduğu açık dişlilerde en iyi koruma özeliği ile bilinirler. Bu da poliglikolleri aşınma ve kazımayı en aza indirmek için en iyi alternatif yapmaktadır. Aynı zamanda, Klübersynth C-PG 17 Ultra çalışma şartlarındaki gerçek vizkoziteyi görmek için Resim 3'te görülen karşılaştırmada 100C'de yüksek vizkoziteyi sunmaktadır. Kullanıcılara eski asfaltik ürünlerden daha yüksek vizkoziteyi çalışma sırasında sunarken aynı zamanda modern yağlayıcıların avantajlarını sağlamaktadır. Ayrıca bu yağlayıcı solventsiz olarak daha kullanılabilir bu sayede yüksek vizkozite uygulandığı andan itibaren dişli yüzeyinde çalışmaya başlar.

Asfaltikler ve siyah gresler kullanıcılara yıllarca başarılı bir şekilde hizmet vermiştir. Gelişmiş yağlama teknolojileri kullanıcılara ekipman güvenilirliği sunarken ekipman ömrünü uzatabilmektedir bu sayede ekipman verimliliğini artırmaktadır. Bu durum kullanıcılara ve bakımcılara daha güvenli ve düşük maliyetli bir kullanım sunar. Kullanıcılar bu değişimi tek başına yapmak zorunda değildir. Güçlü bir yağlayıcı tedarikçisi ve partneri tüm süreç boyunca sahada düzenli kontroller, yağlama optimizasyonu, eğitim ve hatta dijital çözümlerin devreye alma konusunda destek olabilir.

*Markus Burbach, Klüber Lubrication Global Çimento Endüstrisi Yöneticisi